CBS: Meer vacatures dan werklozen in tweede kwartaal

Sinds het CBS de spanning op de arbeidsmarkt meet, is het niet eerder voorgekomen dat het aantal vacatures het aantal werklozen overtrof. In het eerste kwartaal nam de spanning al flink toe, van 57 naar 73 vacatures per 100 werklozen. Het vorige record deed zich voor in het tweede kwartaal van 2019, met 93 vacatures op elke 100 werklozen. Zie ook: Dashboard arbeidsmarkt, spanning op de arbeidsmarkt naar regio.

Recordaantal openstaande vacatures

Eind juni stonden er 327 duizend vacatures open, 82 duizend meer dan aan het eind van het eerste kwartaal. Sinds het begin van de meting in 1997 is er van het ene kwartaal op het andere nooit zo’n grote toename geweest. De toename is ruim drie keer zo groot als de vorige recordgroei, 27 duizend in het tweede kwartaal van 1999.

Ook het aantal vacatures is hoger dan ooit gemeten. Niet eerder stonden er in Nederland meer dan 300 duizend vacatures open. Het hoogste niveau tot nu toe was 286 duizend openstaande vacatures in het vierde kwartaal van 2019. Bij het begin van de coronacrisis werd de stijgende trend, die in het tweede kwartaal van 2018 begon, abrupt onderbroken. Na het tweede kwartaal van 2020 nam het aantal vacatures weer toe.

Daarnaast is het record van nieuw ontstane vacatures ruimschoots overschreden. In de loop van het tweede kwartaal ontstonden 374 duizend nieuwe vacatures, 92 duizend meer dan in het eerste kwartaal. Het vorige record dateert van het vierde kwartaal van 2019 (316 duizend). Het aantal vervulde (inclusief vervallen) vacatures, 292 duizend, was 36 duizend hoger dan in het eerste kwartaal. Het grootste aantal vervulde en vervallen vacatures werd gemeten in het eerste kwartaal van 2020 (329 duizend).

Werkloosheid verder gedaald in tweede kwartaal

Ten opzichte van het eerste kwartaal van 2021 daalde het aantal werklozen met 27 duizend. Hiermee daalt de werkloosheid voor het derde kwartaal op rij. In het tweede kwartaal waren er 307 duizend mensen werkloos, 3,3 procent van de beroepsbevolking. Daarmee is de werkloosheid flink afgenomen. In het derde kwartaal van 2020 waren er nog 419 duizend mensen werkloos. Het niveau van voor de coronacrisis, 277 duizend werklozen in het eerste kwartaal van 2020 (3,0 procent), is daarmee nog niet bereikt. Bij werklozen gaat het om mensen zonder betaald werk die hier recent naar hebben gezocht en direct beschikbaar zijn om aan de slag te gaan (volgens de definitie van de International Labour Organization, ILO).

Meer baanvinders dan baanverliezers

De ontwikkeling van de werkloosheid is het resultaat van een aantal stromen. Er komen werklozen bij doordat werkenden hun baan verliezen en doordat mensen die eerder niet actief waren op de arbeidsmarkt (niet-beroepsbevolking) op zoek gaan naar werk. Omgekeerd vermindert het aantal doordat werklozen werk vinden of zich terugtrekken van de arbeidsmarkt. De afname van de werkloosheid in het tweede kwartaal kwam vooral doordat meer werklozen aan het werk gingen dan er werkenden hun baan verloren. Per saldo daalde de werkloosheid hierdoor met 27 duizend. Daarnaast was het aantal mensen dat stopte met het zoeken naar een baan (van werkloos naar niet-beroepsbevolking) vrijwel even groot als het aantal mensen dat op zoek ging naar werk (van niet-beroepsbevolking naar werkloos).

Vaker langdurig werkloos

Het aantal langdurig werklozen, degenen die al een jaar of langer op zoek zijn naar werk, bedroeg 90 duizend in het tweede kwartaal van 2021. Een jaar eerder waren dat er 69 duizend. Het percentage van alle werklozen die een jaar of langer op zoek zijn naar werk nam toe: van 20 in het tweede kwartaal van 2020 naar 29 in het afgelopen kwartaal. Door de forse toename van het aantal werklozen na het begin van de coronacrisis (tweede en derde kwartaal van 2020), was er toen een sterke groei van het aandeel dat korter dan een jaar werkloos is. Een relatief groot deel van hen stroomde vrij snel weer uit werkloosheid doordat ze werk vonden of stopten met zoeken naar werk. Maar er is ook een deel dat doorstroomde naar langdurige werkloosheid. Dit waren er in de eerste twee kwartalen van 2021 meer dan dezelfde periode vorig jaar.